آموزش معماری که شامل تئوری – توری عملی و علمی می باشد و به هم رسیدن این سه و محصول ناشی از آن خواستگاه آموزش می باشد و رویکرد بحث گرا در نظریه پردازی صرف دانشجو را از هدف غایی طراحی باز می دارد. از نقطه عطف مسأله دور می سازد و بلکه خود اثر بزرگترین زبان بازگویی از خود را دارد و هیچ گفتاری از اثر فراتر نمی رود و دانشجویان باید اصل آثار را ببینند و با کارها محشود باشد و به آن پس زمینه اثر برسد.
از جمله مسأله هایی شکل بحث رابطه آموزش و اثر معماری است و بتوان بوسیله اثر معماری آموزش داد و این رابطه منجر به نقد می شود و حسن نقادی در دانشجو افزایش می یابد و حلقه های بحث با وجود این اثر باعث می شود دانشجویان نقاط ضعف و قوت طرح را دریابند و در طرح های خود به آن حساس باشند.
بحث گروهی دانشجویان و شرکت فعال آنان انجام می شود و در تشکیل تفکر سازنده و علاقه دانشجویان بسیار موثر می باشد و در این مقایسه بین کار خود ودیگران به اشکالات کار خود برسند و هدایت استاد نقش بسیار مهمی در یادگیری دانشجویان دارد. و در آخر می توان گفت شخصیت حرفه ای معماران را کارگاه های معماری می سازد.
روی تصویر کلیک کنید.ارائه چند نمونه الگوی آموزشی:
۱- یکی از روش های محوری در آموزش معماری پرورش خلاقیت و آفرینندگی در دانشجویان می باشد که در مکتب جدید آموزش معماری به این روش خیلی اهمیت داده اند و آنرا ایده جدید مکاتب تربیتی می داند و سراسر نظام آموزشی باید به سمت رشد و تعالی این گوهر خدادادی جهت گیرد و این توانمندی در معماری دوچندان و پر رنگتر از بقیه حضور دارد و در توفیق آفریننده به خلق اثری هماهنگ با ارزش ها و باورهای اجتماعی که به آن تعلق دارد یافت. پس خلاقیت باید بر اصول مبتنی بر ارزش ها و آرمان ها هدایت شود و کسی به آن مقام نرسد مگر آنکه در درون خویش آمادگی های لازم را فراهم آورد و در شخصیت خود پالایش کند.
مدل کریستوفر الکساندر: استفاده از الگوی طراحی در محیط می تواند عنوان مهمی در طراحی دانشکده معماری در سایت مورد نظر باشد که با حضور دانشکده های دیگر این حضور قوت قلبی در طراحی این مجموعه می باشد و شاید تعریف جدید از یک موضوع و مسائل جدید و تعریف جدید از واژه های کلیدی منجر به تولید طرحی جدید شود.
استفاده از روش های موردی در آموزش معماری:
در آزمایش این روشها که توسط آقای جورجوف و و داگلاس آی هامون به منظور بررسی روش های موردی مورد پژوهش قرار دادند.
به کار گرفتن موردهای واقعی در تمرین های آموزشی مدارس معماری در دهه شصت در آمریکا مورد بحث وتحقیق و تجزیه قرار گرفت. به کمک این روش دانشجو در مقابل موضوعی واقعی قرار می گرفت و موارد و آیتم های مورد نظر به دانشجو تفویض می شود تا در عرض به کارگیری مقررات القا شده کلاسیک و در جستجوی اصول کلی را از طریق تجربه واقعیات به دست آورد و به علت شاخه های تخصصی روز افزون در رشته معماری و نیز جهت فقدان یک روش هماهنگ کننده روز به روز شکاف مابین تخصص های گوناگون آن عمیق تر می شود و این امر نقطه ضعفی در امر آموزش معماری است.
موردهای گوناگون در دانشکده ها مورد امتحان قرار گرفته و این روش موردی
می تواند در تمرین های کلاسی و چه در پروژه های آتلیه ای قابل تصمیم است در هر مورد دانشجو مستقیماً در موضع تصمیم گیری قرار می گیرند و تشکیل نکات حساس و تشکیل چهارچوب فکری و فلسفه نهفته در کار خودش را مشخص می سازد این عمل در جایی است که در نیاز به یادگرفتن و دانستن، عمل فراگیری صورت می پذیرد.
امروزه مدرسان در زمینه متخصص شدن معماری گام بر می دارند. آنان در زمینه معماری و حوزه های مرتبط آموزش می بینند. فعالیت های ایشان در زمینه های پژوهش و تجربه های اجرایی به حوزه های تخصصی همچون - انرژی، حفظ و نگهداری آثار تاریخی، علوم رفتار، کارایی ساختمان، علم اقتصاد و ... اختصاص می یابد ولی این شکاف بین متخصص ها و طراحان تکنولوژی وجود دارد و این شکاف به علت فقدان روشی است که بتواند این حوزه های گوناگون را یکپارچه کند و عدم وجود یک الگوی مناسب برای تبادل نظر و تحلیل انتقادی و بازنگری به وجود می آیند کمرنگ شده اند.
روش موردی کشف و بررسی شاخص هایی که توسط مدرسان مدیریت پایه گذاری شده اند استفاده شده است. در این روش تدوین و آزمایش موردها در رابطه با معماری مورد بحث قرار می گرفتند. این دسته موردها آنهایی بودند که بر فرایندهای ساختمانی و نیز به طراحی بناها از لحاظ انرژی اختصاص داشتند و دسترسی به موردهای واقعی خود بخشی از یک درس بود که در مدرسه معماری (بارتلت) تدریس می شد.
در تمرین های معماری لازم است که از همه زمینه های تخصصی همه دانسته ها ادراک شده و به کار گرفته شوند. متخصصات هر حوزه به ندرت به اصول پایه رجوع می کنند زیرا تجربه های مشترک و عرف پذیرفته شده بین آنان همچون راه میان بر عمل می کند.
مسأله ای که در زمینه روش مواردی در آموزش معماری وجود دارد این است که بسیاری از بناها فاقد مدارک اطلاعاتی فشرده هستند. مدارک غالبا در رابطه با اهداف خاصی توسط متخصصان زمینه های متفاوت تهیه شده اند که البته در رابطه با برخی جنبه های منتخب در طراحی ساختمان از نظر یادگیری مفید هستند.
استفاده از روش موردی در معماری به عنوان یک خط مشی جنبی پیشنهاد می شود.
مزایای روش های موردی:
* آموزش معماری بوسیله خلاقیت است که جهش های منطقی را می تواند تجربه کند.
* خلاقیت ها در آموزش معماری می توانند به تعبیری نقاط عطف روند آموزش باشند.
ایجاد نقش فعال به دانشجو به منظور تقویت خلاقیت تقویت ارتباط مدرسین در حوزه های گوناگون تخصصی معماری برای کاهش شکاف بین تخصص ها از راه های بهبود کیفی آموزش می باشد.
مراجعه کردن دانشجو با ندانسته های خود انگیزه فراگیری را تقویت می کند.
ترکیب روش موردی و فراگیر موجود در آموزش معماری می تواند بسیار مفید باشد.
در روش موردی دانشجو به جای به کارگیری صرف قواعد القا شده امکان جستجوی اصول کلی را از طریق تجربه یک مورد واقعی پیدا می کند.
در این روش دانشجو مستقیما در کوران فرایند طراحی یک بنا قرار می گیرد و آنجا که در آن موقعیت نیاز به دانستن پدید می آید عمل فراگیری رخ می دهد و راهی است برای ترغیب دانشجو به تحلیل و تمرین های تحلیلی .
* با این روش می تواند دروس مبانی نظری را با تجربیات آتلیه ها و بلعکس پیوند داد.
خلاقیت:
در میان طراحی و فرایند آن و این کش و قوسی که بر فراز و نشیب آن دانشجو به کسب تجربه های جدید که باید خود بیندیشد و تجربه کند و باید قدرت وضع موجود و پیدا کردن راه حل ممکن به آن برسد. یعنی دانشجو چیزی می بیند که شاید در گذشته ندیده است و به ازای آن باید قدرت خلق شرایط و پاسخهای صحیح باشند. به تعبیری سنجش از نیروی خفته در مسیر ناخودآگاه به مدد نیروهای بیدار و ضمیر ناخودآگاه تا بتواند آن بخش از مسیر را گذر کنند.
نیروی خلاقیت که برخواسته از ضمیر ناخودآگاه و با قدرت عقل و در شرایط خواص شکل می گیرد به عنوان کمی و کیفی این طی طریق محسوب می شود.
در این میان این سوأل مطرح می شود که: خلاقیت ماهیتا از چه جنسی است؟
کدام بخش از قوه های درونی آدمی است؟
آیا موضوعی فطری یا اکتسابی است؟
زمینه های بروز و ظهور آن چیست و در چه بستری خودنمایی می کند؟
مبدأ انرژی و حیات آن چیست؟ و چه امری موجب خلاقیت است و آفت آن چیست؟
اگر بتوان به سوألات فوق پاسخ داد بهتر می توان جنس خلاقست را دانست و بحث آموزش خلاقیت را تعریف کرد.
خلاقیت از طراحی امری لازم است اما شرط کافی نمی باشد و عوامل دیگر در شکل گیری و حواشی موضوع خلاقیت به ذهن می آید.
و این جواب در معماری به ذهن می رسد که می گویند معماری یعنی هنر خلق فضا است. ولی سوأل اینست این فرآیند خلق چگونه صورت می پذیرد؟ زمینه و بستر مناسب برای خاق این اثر چیست؟
خاق یعنی چه؟ از واژه خلق در اسم فاعل نتیجه می شود خالق- خلاق
خلقی که بدون آموزش صورت پذیرد و در مورد موضوع آموزشی صورت نگرفته باشد و شناخت لازم وجود نداشته باشد در خلق دچار مشکل می شود و مشکل صورت می گیرد.(علی تاج الدینی. خلاقیت و ابداع)
نتایجی که از مبحث خلاقیت و ابداع گرفته می شود.
۱- در ارتباط مستقیم (از جنس غیر مادی) بین هنر و خلاقیت وجود دارد. تقویت خلاقیت هنر ظهور یافته و با رکود خلاقیت، هنر نزول می یابد.
۲- خلاقیت و هنر جوهره ای فطری دارد و نه اکتسابی و لذا زمینه بروز و تقویت آن باید با توجه به ماهیت فطری آن جستجو کرد.
۳- خلاقیت و ابداع، پل زدن از حال به آینده است.
۴- این میل ذاتی(ایجاد خلاقیت و نوآوری) بوسیله ابزار عقل ظهور عینی پیدا می کند.
۵- صرفا خلاقیت و ابداع از نوع دوم راه یابی است یعنی یر اساس علاقه به آینده بر اساس نظم مادی گذشته.
۶- ابداع و خلاقیت از سلسله نظام های تعریف شده پیروی نمی کند.
در آموزش معماری دو موضوع اهمیت دارد:
۱- موضوع آموزشی ۲- آموزش گیرنده
موضوع سومی به نام آموزش دهنده نیز با اهمیت کمتر وجود دارد که می تواند از جنس اثر یا موثر یا عامل دیگر باشد.در این میان آموزش گیرنده دارای اهمیت بیشتری است و لذا برای ادامه برنامه ها و اهداف آموزش معماری برای دانشجو زمینه حضور و دخالت آن ایجاد شود.یعنی به این اصل مهم و حیاتی معتقد باشیم که ابتدا و انتهای تمام این جریانات به دانشجو باز می گردد و زمینه حضور علمی آنان در این امر تعیین برنامه ها شیوه های آموزشی با شگردهای مختلف همکاری (پرسشنامه و مصاحبه و ...) فراهم سازد و این شکل برنامه از خود دانشجو می جوشد.
۲- معماری را کاربردی ترین هنر می نامند. وجه کاربردی معماری به دلیل ارتباط با انسانها دادرای اهمیت ویژه ای است. اثر معماری به عنوان یک کالبد فیزیکی، انرژی، مصالح و نیروی انسانی شکل می گیرد و لذا نیازمند آموزش است و وجه کاربری آن از اینرو مجموعه برنامه های آموزش معماری در بخش فنی باید کارایی شیوه های مختلف آموزش (تئوری، کمک آموزش- بازدید کاری و همواره رشد و پیشرفت فن آوری صورت بگیرد. وجه هنری یک اثر معماری و سایر هنرها در ویژگی کاربردی بودن آن است و از حساسیت بالایی برخوردار است و معماری دارای فراغ بال سایر هنرها نیست چرا که استفاده کننده دارای یک ویژگی خاصی می باشد. و این هنر ضمن همسویی با فن است که می توامد اثر معماری را زیبا و در عین حال کامل نماید. در هنر معماری نباید آن را از کارا بودن جدا نماید.
برگرفته از :
karimmamdoohi.persianblog.ir 
